Zapalenie oskrzeli u dzieci – objawy, ile trwa?
Zapalenie oskrzeli to jedno z częstszych schorzeń układu oddechowego, które może dotknąć dzieci. To dolegliwość, która często pojawia się w okresie jesienno-zimowym i może znacząco wpłynąć na komfort malucha. W tym artykule omówimy różne aspekty zapalenia oskrzeli u dzieci, w tym objawy, metody diagnozy, długość trwania choroby oraz jakie kroki podjąć w przypadku niemowlęcia.
Dowiedz się również, czy istnieją domowe sposoby na łagodzenie objawów i wsparcie dziecka podczas choroby.
Ostre zapalenie oskrzeli u dzieci
Ostre zapalenie oskrzeli to choroba układu oddechowego, będąca stanem zapalnym błony śluzowej oskrzeli. Taki stan chorobowy zazwyczaj wywołują wirusy, czyli np. adenowirusy, wirusy grypy i paragrypy, koronawirusy czy też rhinowirusy. Znacznie rzadziej za ostre zapalenie oskrzeli są odpowiedzialne bakterie.
Dzieci mogą zarazić się tą chorobą w wyniku kontaktu z chorą osobą lub zanieczyszczonym przez nią powietrzem. Unikanie tego schorzenia jest zatem dość trudne, ponieważ do zakażenia może dojść dosłownie wszędzie — w przedszkolu, szkole, komunikacji publicznej czy też w sklepie.
Istnieją też czynniki ryzyka predysponujące do zachorowania na ostre zapalenie oskrzeli u dzieci. Jednym z nich jest osłabiony układ odpornościowy, ponieważ w takiej sytuacji organizm nie ma silnych mechanizmów obronnych w zetknięciu z drobnoustrojami. Ponadto ryzyko zapadnięcia na tę chorobę zwiększa się w przypadku palenia papierosów w otoczeniu dziecka, kontaktu z alergenami, a także ekspozycji na drażniące substancje chemiczne oraz zanieczyszczone powietrze.
Zapalenie oskrzeli u dzieci – jakie są objawy?
Objawy zapalenia oskrzeli u dzieci są dość łatwe do rozpoznania, choć mogą niekiedy kojarzyć się z innymi schorzeniami układu oddechowego. Kluczowym objawem jest charakterystyczny kaszel, który początkowo może być suchy i drażniący, a następnie ewoluować w kaszel mokry z odkrztuszaniem wydzieliny. Wydzielina na początku może być śluzowa i mieć biały kolor, a później nabrać ropnego charakteru i żółtej lub zielonej barwy. Kaszel jest często intensywny, utrzymuje się przez dłuższy okres i może powodować ból lub dyskomfort w klatce piersiowej. W przypadku niemowląt mogą pojawić się także duszności.
Często występującym objawem przy ostrym zapaleniu oskrzeli jest gorączka. Niekiedy chorobie może jednak towarzyszyć jedynie stan podgorączkowy lub temperatura ciała może być w normie. Chorym dzieciom dolega też osłabienie, uczucie zmęczenia, utrata apetytu i ogólne złe samopoczucie, które może powodować drażliwość i zmniejszoną aktywność. U malucha mogą też pojawić się bóle w kościach i stawach. Dodatkowo w niektórych przypadkach można zauważyć duszności lub trudności w oddychaniu podczas aktywności fizycznej. Ostremu zapaleniu oskrzeli u dzieci często towarzyszą też katar i ból gardła.
Jak rozpoznać zapalenie oskrzeli u dziecka?
Rozpoznanie zapalenia oskrzeli u dziecka może być wyzwaniem, ponieważ objawy tej choroby często przypominają symptomy innych infekcji układu oddechowego. Kluczowym elementem w diagnostyce jest uwzględnienie wspomnianego wcześniej charakterystycznego kaszlu, który jest jednym z głównych objawów zapalenia oskrzeli. Zamiast samodzielnej diagnozy, warto jednak zasięgnąć opinii specjalisty.
Podczas wizyty u lekarza zostanie przeprowadzony dokładny wywiad medyczny, w którym rodzic powinien wspomnieć obecność i nasilenie objawów. Warto także powiedzieć o ewentualnych sytuacjach zwiększających ryzyko wystąpienia ostrego zapalenia oskrzeli, takich jak kontakt z osobą chorą czy też kontakt z czynnikami podrażniającymi układ oddechowy.
Następnie lekarz powinien przeprowadzić badanie, które może mieć na celu wykrycie charakterystycznych dźwięków towarzyszących ostremu zapaleniu oskrzeli. Pediatra może także ocenić stan ogólny dziecka, temperaturę ciała oraz stopień nasilenia objawów. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić dodatkowe badania w celu wykluczenia poważniejszych chorób układu oddechowego.
Ile trwa zapalenie oskrzeli u dziecka?
Czas trwania zapalenia oskrzeli u dziecka może być zróżnicowany i zależy od wielu czynników, w tym od przyczyny infekcji, wieku dziecka oraz ogólnego stanu zdrowia. W większości przypadków zapalenie oskrzeli u dzieci ma łagodny przebieg i objawy zwykle ustępują samoistnie w ciągu od kilku dni do około trzech tygodni. Jest to zazwyczaj choroba samoograniczająca się, co oznacza, że organizm dziecka jest w stanie samodzielnie zwalczyć infekcję i wrócić do zdrowia. Ponadto po ustąpieniu nie pozostawia upośledzenia funkcji układu oddechowego.
Nasilone objawy przeważnie utrzymują się przez maksymalnie siedem dni. Następnie następuje poprawa stanu zdrowia i złagodzenie objawów. Charakterystyczny kaszel może natomiast być obecny nawet przez trzy tygodnie. Po zakończeniu choroby organizm malucha może potrzebować nieco czasu na pełną regenerację. Ponadto infekcja może trwać dłużej u dzieci, które mają osłabioną odporność.
Zapalenie oskrzeli u niemowlaka – kiedy udać się do lekarza/szpitala?
U młodszych dzieci ostre zapalenie oskrzeli ma cięższy przebieg. Z tego powodu należy zachować szczególną ostrożność, obserwować zmiany i reagować natychmiast w przypadku niepokojących objawów. Należy pamiętać, że niemowlęta nie potrafią odkrztuszać flegmy, a gorączka i inne dolegliwości są dla nich bardziej dokuczliwe niż np. dla kilkulatków.
Z tego powodu w przypadku podejrzenia zapalenia oskrzeli warto niezwłocznie umówić się na wizytę u pediatry. Lekarz oceni stan zdrowia dziecka i ustali plan leczenia. W przypadku infekcji wirusowej zazwyczaj nie ma potrzeby podania antybiotyku. Jeśli jednak choroba ma podłoże bakteryjne, to powinna zostać wdrożona antybiotykoterapia. Dodatkowo lekarz może przepisać syrop na zbicie gorączki.
W niektórych sytuacjach zapalenie oskrzeli u niemowląt może wymagać odwiedzenia szpitala. Do placówki medycznej należy udać się w sytuacji, gdy u dziecka występuje nagłe pogorszenie stanu zdrowia i objawy zagrażające życiu. Podstawą do wizyty w szpitalu mogą być np. duszności, bardzo wysoka gorączka czy też kaszel uniemożliwiający maluchowi swobodne oddychanie.
Czy można leczyć zapalenie oskrzeli domowymi sposobami?
W tym przypadku odpowiedź jest prosta. Zapalenie oskrzeli u dzieci można jak najbardziej leczyć domowymi sposobami. Co więcej, ze względu na samoistne ustępowanie choroby to właśnie taka forma terapii jest wręcz zalecana. W przypadku gorączki można śmiało sięgnąć po popularne leki przeciwgorączkowe, które powinny być stosowane zgodnie z zaleceniami dotyczącymi wieku i wagi dziecka.
Można też wykonywać domowe inhalacje, które poprawią nawilżenie dróg oddechowych. Do takich zabiegów można wykorzystać np. sól fizjologiczną. Warto także zadbać o zapewnienie odpowiedniego poziomu wilgotności w pomieszczeniach, które powinny być regularnie wietrzone. Maluch powinien ponadto dużo odpoczywać i spać. Należy zwrócić szczególną uwagę na nawodnienie organizmu, ponieważ podwyższona temperatura może prowadzić do utraty dużych ilości potu. Gorączkę można zbijać również przy pomocy zimnych okładów.
W domowym leczeniu zapalenia oskrzeli mogą przydać się też produkty z kuchni. Warto podać dziecku np. mleko z kurkumą, która ma właściwości przeciwzapalne. W powrocie do zdrowia może pomóc także podawanie maluchowi miodu, który nie jest jednak wskazany u dzieci poniżej pierwszego roku życia. We wzmocnieniu organizmu mogą pomóc ponadto produkty bogate w witaminy i minerały.