Jak nauczyć dziecko czytać?

Jak nauczyć dziecko czytać? Niestety na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ każde dziecko jest inne i inaczej przyswaja wiedzę. Można jednak wypróbować podczas nauki czytania z dzieckiem propozycje opisane w tym artykule.

Co jest uniwersalne jednak, to nasze podejście do pomocy dziecku podczas nauki czytania. Chodzi tutaj o dużą dozę cierpliwości oraz zrozumienia, a także o wygenerowanie odpowiedniej ilości wolnego czasu dla dziecka. Poganianie w czasie nauki wcale nie sprawi, że dziecko szybciej się nauczy czytać, a raczej skutecznie je do rozwoju umiejętności czytania zniechęci.

Drugim ważnym aspektem jest zorganizowanie odpowiedniego miejsca do nauki czytania i codzienne powtarzanie w tym samym miejscu wspólnych lub indywidualnych lekcji. Miejsce gdzie dziecko będzie miało możliwość pozostawić materiały do nauki, aby móc w każdej chwili powrócić do etapu na którym zakończyło poprzednią lekcję. Będzie to przydatny zabieg, ponieważ nie traci się energii na szukanie. Jest mniejsze prawdopodobieństwo, że dziecko się znudzi już na samym początku nauki.

Od czego zacząć naukę czytania?

Najlepiej oswajać dziecko z czytaniem już od najmłodszych lat, ponieważ jego umysł już wtedy analizuje wszystko co dzieje się wokół. Kiedy więc przyjdzie mu w przyszłości do samodzielnej nauki czytania, to będzie wiedziało na czym ta czynność polega.

Czytać możesz dziecku o tej samej porze każdego dnia, przykładowo przed snem. To pozwoli skojarzyć mu że czytanie jest czynnością, która w pewien sposób relaksuje i odpręża oraz jest po prostu zajęciem sprawiającym przyjemność.

Warto zaopatrzyć dziecko w książki, które się jemu podobają, wybierając się z nim na zakupy. Możemy pozwolić dziecku, aby samodzielnie wybrało bajkę lub książeczkę, chociażby element który się mu spodoba na pierwszy rzut oka to będzie okładka. Ulubione zwierzątko lub samochodzik, może sprawić, że dziecko skojarzy czytanie z pozytywnymi emocjami i chętnie będzie chciało to tej czynności wracać.

W jakim wieku można zacząć uczyć dziecko czytać?

Dziecko można oswajać z czytaniem od początku ciąży i tak właśnie się dzieje kiedy rodzice, a szczególnie matka lubi czytać i robi to samodzielnie, będąc w ciąży może dodatkowo rozwinąć to zajęcie do czytania na głos. Prawdopodobne jest, że płód odbiera wszelkie działania swojej rodzicielki.

Następnym etapem jest czytanie dziecku na głos kiedy się już urodzi, w ten sposób oswajamy je z dźwiękiem, co w przyszłości będzie miało wpływ na właściwe słyszenie. Możemy wprowadzić zabawki w kształcie liter, na przykład poduszki, aby dziecko od najmłodszych lat znało kształt liter.

W kolejnych latach, w wieku 3 – 4 lat podczas zabaw rysowania możemy zapisywać z dzieckiem litery, tak aby będąc w przedszkolu wiedziało że służą one do konstrukcji wyrazów i zdań. Z czasem wprowadzajmy dłuższe teksty, na przykład zapisując to co jest widoczne na ulubionych obrazkach dziecka, ono może początkowo tylko patrzeć na dany tekst, to pozwoli się jemu z nim opatrzyć.

Nauka czytania dla 6 i 7-latka

W okresie 6 -7 lat warto jest zachęcić dziecko do samodzielnego, praktycznego stosowania zapisu odręcznego oraz słuchania audiobooków, a następnie czytania. Najlepiej jednak towarzyszyć dziecku podczas tego procesu i pracować wspólnie na jednym tekście, bez względu jaki jest to nośnik. Ciągłe powtarzanie pozwoli dziecku na to aby zrozumieć przeznaczenie czytania oraz jego elementy przekazu, co pozwoli mu na spojrzenie na zagadnienie czytania w szerszym kontekście i perspektywie.

Z czasem można dodawać kolejne teksty, o wyższym stopniu zaawansowania. Ważne jest także to aby z dzieckiem rozmawiać na temat czytanych bajek i książek, ponieważ to pozwoli jemu na utrwalenie umiejętności samodzielnego myślenia. Możecie razem podjąć decyzję o przeczytaniu danej książki, a później wymieniać się uwagami na jej temat.

Wykształci także takie zdolności jak czytanie ze zrozumieniem, krytyczne myślenie, samodzielna organizacja czytania czyli wybór odpowiednich dla siebie książek.

Etapy nauki czytania

• Pierwszym etapem jest bez wątpienia nauka alfabetu, czyli poznanie kształtu i dźwięku każdej z kolejnych liter oraz zapamiętanie ich najlepiej w sposób kreatywny. Aby ułatwić dziecku zapamiętanie liter dobrze jest zaproponować różne zabawy. Na przykład kolorowanki, wycinanki, własnoręczne rysowanie i malowanie czy nawet uszycie dziecku poduszek z różnymi literami.
• Drugim etapem będzie nauka dźwięku całych słów najlepiej na podstawie zapisanych wcześniej wyrazów oraz ich powtarzanie. To pozwoli połączyć wiele aktywności związanych z czytaniem. Dziecko będzie się uczyło całościowo. Poza tym, warto kontynuować praktykowanie słuchania audiobooków i słuchowisk, dzięki temu pozna ono możliwości przekazu słów na różne sposoby.
• Trzecim etapem jest czytanie ze zrozumieniem w praktyce, czyli w aktywny sposób zachęcając swoje dziecko do opowiadania po przeczytaniu o danym fragmencie tekstu. Pozwól dziecku się wykazać i nie poprawiaj notorycznie tego co powiedziało, bo się zniechęci. Wysłuchaj do końca co ma do powiedzenia, a następnie wyraź swoją opinię na ten temat delikatnie naprowadzając na popełnione przez nie błędy.

Metody nauki czytania

Skuteczną metodą nauki czytania jest przede wszystkim pozwolenie dziecku na to aby popełniało błędy. Uda się to tylko i wyłącznie wtedy gdy przestaniemy krytykować je na każdym kroku i pozwolimy tym samym aby czerpało przyjemność z nauki czytania. Możemy zachęcić dziecko do narysowania lub namalowania tego co przeczytało lub nagrania swojej wypowiedzi na audio lub wideo. To pozwoli mu wrócić do swojej twórczości po pewnym czasie i samodzielnie ocenić swoje postępy nauki, na przykład porównując prace z określonego okresu kilku tygodni lub miesięcy.

Kolejną metodą jest praca na tekście które dziecko zna, czyli dobrze będzie kiedy podczas nauki napiszecie wspólny tekst. Na przykład na temat ulubionej czynności rozpisując go szczegółowo na jednej lub dwóch kartkach. Może to być czynność malowania czy układania klocków lub zabawa lalkami bądź samochodami. Wszystko zależy od tego jaki jest wybór twojego dziecka, bez sugerowania jemu niczego ze swojej strony!

Następnie możesz również dziecku ten sam tekst wydrukować, ale pamiętaj o odpowiedniej czcionce. Takiej żeby była wyraźna i odpowiedniej wielkości. Kiedy macie gotowy tekst przeczytaj go dziecku wskazując palcem na każde słowo, czytaj wyraźnie ale w naturalnym tempie. Następnie pozwól dziecku aby czytało ten tekst samodzielnie. Najlepiej wiele razy, do momentu gdy jego wymowa słów będzie zgodna z prawidłową.

Kiedy dziecko będzie czytało ładnie i płynnie powtórzcie to ćwiczenie na kolejnych tekstach, które będą miały wyższy poziom trudności.