Halloween – co to za święto i skąd pochodzi?

Halloween, obchodzone 31 października, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych świąt na świecie. Choć kojarzy się głównie z dyniami, kostiumami i cukierkami, jego historia jest znacznie głębsza i sięga tysięcy lat wstecz.

Halloween – trochę historii..

Korzenie Halloween sięgają starożytnego celtyckiego święta Samhain, obchodzonego około 2000 lat temu na terenach dzisiejszej Irlandii, Wielkiej Brytanii i północnej Francji. Celtyccy druidzi wierzyli, że w nocy z 31 października na 1 listopada granica między światem żywych a światem zmarłych była najcieńsza. Wierzyli, że duchy zmarłych mogły powrócić na ziemię, co mogło przynieść zarówno zło, jak i dobro.

Samhain

Samhain oznaczał koniec letnich zbiorów i początek mroźnej zimy, okresu często kojarzonego ze śmiercią. Celtyckie rytuały związane z Samhain obejmowały palenie ognisk i składanie ofiar, aby zyskać przychylność duchów oraz bogów, a także by chronić się przed złymi duchami. Ludzie często przebierali się w kostiumy, zazwyczaj ze zwierzęcych skór i głów, aby odstraszyć złe duchy i uniknąć ich uwagi.

Chrześcijańskie wpływy

Wraz z rozprzestrzenianiem się chrześcijaństwa w Europie, Kościół katolicki próbował zasymilować pogańskie obrzędy i włączyć je do swoich świąt. W VIII wieku papież Grzegorz III przeniósł Dzień Wszystkich Świętych (All Saints’ Day) na 1 listopada, aby zastąpić pogańskie święto Samhain. Wieczór poprzedzający Dzień Wszystkich Świętych, 31 października, stał się znany jako All Hallows’ Eve, a później Halloween.

Ewolucja Halloween w Ameryce

Halloween przybyło do Ameryki Północnej wraz z irlandzkimi i szkockimi imigrantami w XIX wieku. Wkrótce święto to stało się popularne w całych Stanach Zjednoczonych, zyskując nowe tradycje i formy obchodzenia.

Tradycje współczesne

Współczesne obchody Halloween różnią się znacznie od starożytnych celtyckich rytuałów. Najbardziej rozpoznawalnymi elementami Halloween są:

Przebieranki i kostiumy

Ludzie, zwłaszcza dzieci, przebierają się w różnorodne kostiumy, często przedstawiające postacie z filmów, książek czy komiksów. Tradycja ta ma swoje korzenie w celtyckich przebierankach mających na celu odstraszenie złych duchów.

Cukierek albo psikus

Znana jako „trick-or-treating”, tradycja ta polega na chodzeniu od domu do domu i zbieraniu słodyczy. W zamian za cukierki dzieci „grożą” psikusami, jeśli nie otrzymają słodyczy. Ta zabawa ma swoje początki w średniowiecznym zwyczaju „soulingu”, kiedy to biedni ludzie prosili o jedzenie w zamian za modlitwy za dusze zmarłych.

Dynia

Wydrążone dynie z wyciętymi twarzami, znane jako „jack-o’-lanterns”, stały się symbolem Halloween. Ta tradycja pochodzi z irlandzkiego zwyczaju rzeźbienia lampionów z brukwi lub rzepy, które miały odstraszać duchy. Po przybyciu do Ameryki, gdzie dynie były bardziej dostępne, irlandzcy imigranci zaczęli używać ich zamiast rzepy.

Halloween na świecie

Choć Halloween wywodzi się z Europy, jego popularność rozprzestrzeniła się na wiele innych krajów. W różnych częściach świata Halloween obchodzi się w różnorodny sposób. Na przykład w Meksyku odbywa się Día de los Muertos (Dzień Zmarłych), święto o podobnej tematyce, ale z unikalnymi lokalnymi tradycjami i znaczeniem. W Polsce, Halloween jest obchodzone w mniejszym stopniu, ale zyskuje na popularności, zwłaszcza wśród młodzieży.

Znaczenie współczesne Halloween

Dla wielu ludzi Halloween to przede wszystkim okazja do zabawy i integracji społecznej. Choć jego korzenie są głęboko zakorzenione w starożytnych wierzeniach i rytuałach, współczesne obchody mają niewiele wspólnego z pierwotnym znaczeniem święta. Jednak dla niektórych nadal stanowi okazję do refleksji nad życiem, śmiercią i duchowością.